José Bruffaerts       Ecrivain Public

 

 

LANGSHEEN DE DENDER

                                                                                                        

 
 

 

 
 

Lengte van het traject : 32 of 64 km
Hoogteverschil : vlak
Tijd : een goeie halve dag met pauze voor een hapje en een bezoek tussendoor inbegrepen
Bewegwijzering : je hoeft slechts de loop van De Dender te volgen
Staat van het wegdek : uitstekend
Kaart : niet nodig
Te bereiken via : E40 afrit Erembodegem, N 9 (Brussel – Ninove) of
                                                                N460 (Geraardsbergen – Aalst)
Vertrekpunt : naar keuze – bij voorkeur in Geraardsbergen.
 

 
 

Toeristische info

Stad Geraardsbergen
Departement Toerisme/ VVV Geraardsbergen
Markt
9500 – Geraardsbergen
Tel.054.43.72.89 – 90 & Fax.054.43.72.80



Provinciaal Domein « De Gavers »
Onkerzelestraat, 280
9500 – Geraardsbergen
Tel.054.41.63.24 & Fax.054.41.03.88
e-mail : gavers@oost-vlaanderen.be



Stad Ninove
Dienst Toerisme/ VVV Ninove
Geraardsbergsestraaat, 80
9400 – Ninove
Tel.054.33.78.57 & Fax.054.31.92.77
e-mail : ninove@toerismevlaanderen.be



Stad Aalst
Dienst voor Toerisme
Grote Markt, 3
9300 – Aalst
Tel.053.73.22.70 & Fax.053.73.22.73
www.aalst.be/toerisme.htm
 

 

 

De Dender

De Dender ontspringt in Henegouwen. Vanaf Ath stroomt de snelste rivier van Vlaanderen 65 km verder, tot in Dendermonde, waar hij samenvloeit met de Schelde.
De Denderstreek is een homogeen overgangsgebied tussen Laag-en Midden België, tussen zand- en leemstreek. Het water, door de Kelten « Tanara » genoemd (de woelige, de bruisende), was van oudsher een heel moeilijk te bevaren rivier, wegens een te sterk bodemverval. Aanvankelijk was zij 10 tot 12 m breed en +/- 80 km lang. In de zomer was het normaal dat men op verschillende plaatsen (gewaden) de rivier barvoets kon oversteken, in de winter deden zich herhaaldelijk zware overstromingen voor, komt daar nog bij dat de Dender door haar monding in de Schelde ook nog onderhevig was aan de regentijden.
Toch werd de Dender van oudsher bevaren door lichte, smalle vaartuigen. Reeds in de 10de eeuw werd de loop van de rivier op talrijke plaatsen onderbroken door «voerden » en « portae aquarium », een soort sluizen, bestaande uit dikke planken die langs weerskanten in houten palen heen en weer schoven, om het waterpeil te kunnen regelen. De eerste kanalisatie vond plaats in de 13de eeuw. Veel later, pas in de 19de eeuw, zal de Dender eindelijk van oorsprong tot monding gekanaliseerd worden. Talrijke fabrieken werden toen in Ninove langs de Dender op de rechter en de linkeroever opgericht. De schepen, « chalereusche bakskes » en « Waleschepen », werden gesleept door stoombootjes of gesleept door mensen of paarden vanop het jaagpad.
Na de Tweede Wereldoorlog werd het onderhoud van de rivier verwaarloosd zodat ze ontoegangelijk geworden was voor de grote schepen.
Ten slotte, in de laatste jaren, werd in de Dendervallei de nadruk meer en meer gelegd op de natuur.

Geraardsbergen, de « oudste » stad van Vlaanderen, is beter bekend bij de wielerfanaten door de « Muur » of de « Kuitenbijter van de Ronde van Vlaanderen ». Maar voor eenmaal zullen we deze hindernis op zij laten en vanuit het laagste punt van de stad vertrekken t.t.z op de rechter oever van de Dender in de richting naar Ninove. Alvorens de « parel van de Vlaamse Ardennen » te verlaten zijn er nochtans twee bezienswaardigheden die je absoluut niet mag missen namelijk het stadhuis en de Sint-Bartholomeuskerk, beide op het Marktplein gelegen. Nog iets. Eer je vertrekt, vergeet niet een stuk heerlijke « mattententaart » in je fietstas mee te nemen. Je weet nooit, het kan altijd van pas komen.
 

 

 
 

 

Routebeschrijving

 

Km
partieel
Km
totaal

Bezienswaardigheden toelichtingen

 

 
 

Geraardsbergen

   

Grotebaanbrug
Wijngaardbrug
 

 
  Schendelbeke     Schipkensbrug  
        Sluis Idegem - Grimminge  
  Zandbergen   9.3 Zandbergenbrug  
  Pollaere     Voetgangersbrug
Sluis Pollaere
 
 
  Ninove 6.7 16 Begijnenbrug
Oudekaaibrug
 
 
        Okegembrug  
  Denderleeuw 7 23 Sluis Denderleeuw  
  Teralfene    

Sluis Teralfene

 
 

Erembodegem

   

Erembodegembrug

 
 

Aalst

8.7 31.7

Zeebergbruggen
centrum
 

 

Terugkeer langs dezelfde oever

     
       
 


 

Zandbergen : Sluis

Teralfene : Sluis

Spotnamen en Ninovieters


De inwoners van de stad Ninove worden meestal de « stekjesmannen » genoemd. Dat hebben zij aan de vele luciferfabrieken te wijten die in de streek gevestigd waren tot in de jaren 70. Deze nijverheid heeft talrijke arbeiders gedurende meer dan een halve eeuw aan het werk gesteld.
Een andere bijnaam van de Ninovieters is « kaffeegieter ». Ninove is ooit een rustoord geweest voor de bedevaarders komende uit Vlaanderen die, met Pinksteren, hun devotie aan de zwarte maagd in Halle gingen doen. Vele inwoners maakten zich bekend door een plakkaat aan hun deur waarmee zij de bedevaarders uitnodigden om een goeie « jat » koffie bij hen te komen drinken.
Ten laatste zijn ze nog gekend onder de naam van « wortelkrabbers ». Op een Middeleeuwse dag beslisten de Aaltenaars om voor de zoveelste keer Ninove aan te vallen. Omdat de Ninovieters quasi nooit hun stadspoorten sloten, vond de poortwachter niet direct de sleutel van de Koepoort en vergrendelde hij het slot met een wortel. Een boer die met ezel en kar nog van het veld kwam stond voor de gesloten poort te smeken om hem alsnog binnen te laten. Intussen at zijn ezel de wortel op, de poort ging open en de aanstormende Aalstenaars namen de stad zonder moeite in. Sindsdien worden de Ninovieters de « wortelkrabbers » genoemd.

 

Aalst Grote Plaats

Dender in Aalst

Aalst - Plezante stad

De oudste bekende vermelding van Aalst dateert van 868 en is te vinden in een goederenboek van aan de abdij van Lobbes behorende goederen. De oudste kern van de stad kan vermoedelijk worden gelokaliseerd op de plaats waar thans nog het Oud Hospitaal staat. Daar werden in de 7de eeuw op de linkeroever van de Dender een Zelhof met bidplaats gesticht.

Omstreeks het midden van de 11de eeuw werd op de rechteroever van de Dender, ongeveer tegenover het vroegere Zelhof, een burcht gebouwd. Een Denderdoorsteek werd gegraven en samen met de Oude Dender ontstond een goed verdedigbaar eiland.

Belangrijk voor de economisch ontwikkeling van de stad was de ligging aan het kruispunt van de Dender met de grote Europese handelsweg Brugge-Keulen.

Anderzijds kende de Dender vanaf de 12de eeuw een vrij drukke scheepvaart. Vanaf de 14de eeuw werden te Aalst druk bezochte markten gehouden. De verdere middeleeuwse uitbreiding van de stad werd begrensd door versterkingen die een echt vestingaanzicht vertoonden. Het was vooral in het midden van de 19de eeuw met de bouw van het station en de industrialisering op de Denderoever dat de stad haar pittoresk uitzicht verloor.

Vanaf 1 januari 1977 kreeg de stad een nieuwe dimensie door de verruiming met de zogenaamde deelgemeenten Baardegem, Erembodegem, Gijzegem, Herdersem, Hofstade, Meldert, Moorsel en Nieuwerkerken.

De bewaarde merkwaardige gebouwen van Aalst-centrum en de oude stadskern maken de stad tot een belangrijk centrum voor dagtoerisme in de Denderstreek.

 

 

( Bron : De Dender – uittreksel – H . Van Gassen – Geschiedenis van Ninove - 1948
               Spotnamen en Ninovieters – uittreksel – uitgave V.V.V. Ninove
              Aalst-Plezante stad – uittreksel – uitgave – Dienst voor Toerisme – Stad Aalst)


Dank aan de overheden uit de destreffende regio voor hun bereidheid om de nuttige informatie te hebben bezorgd.



                                                                   

 bruffaertsjo@skynet.be

 
  BBR-Fietstochtjes